ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΗ ΣΤΑΦΙΔΑ “ΒΟΣΤΙΤΣΑ”

Οι κύριες κατηγορίες σταφίδας, οι οποίες διακρίνονται ανάλογα με την ποιότητά τους, είναι, κατά σειρά προτεραιότητας, η Vostizza, η Gulf και η Provincial. Η παγκόσμια γνωστή Κορινθιακή σταφίδα με το όνομα "ΒΟΣΤΙΤΣΑ" ("VOSTIZZA") θεωρείται ως η ανώτερη ποιότητα Κορινθιακής σταφίδας και ξεχωρίζει για το υπέροχο άρωμα και την μοναδική γεύση της.

Η "ΒΟΣΤΙΤΣΑ" καλλιεργείται αποκλειστικά στην ημιορεινή και ορεινή περιοχή της Αιγιάλειας. Η καλλιέργειά της ξεκίνησε πριν το 1.300 μ.Χ. Οι άριστες κλιματολογικές συνθήκες και το γόνιμο έδαφος της περιοχής συντελούν στην δημιουργία ενός προϊόντος άριστης ποιότητας.

Η Π.Ε.Σ. είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας Κορινθιακής σταφίδας τύπου "ΒΟΣΤΙΤΣΑ, η οποία έχει καταχωρηθεί ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (Π.Ο.Π.) από το 1993. Κάθε χρόνο, η Π.Ε.Σ. διαχειρίζεται άνω του 80% της σταφίδας της ευρύτερης περιοχής της Αιγιάλειας.

Οι υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις ανταποκρίνονται στα υψηλότερα πρότυπα τεχνολογίας (με μηχανήματα διαλογής laser, x-rays) και υγιεινής ώστε να διασφαλίζεται η άριστη ποιότητα του προϊόντος. Οι παραγωγικές διαδικασίες πιστοποιούνται κατά ISO 9001, ISO 22000 (HACCP) και BRC. Το νέο διαπιστευμένο εργαστήριο ποιοτικού ελέγχου είναι διαπιστευμένο με ISO 17025 για δοκιμές ωχρατοξίνης Α και μέτρηση ενεργότητας υγρασίας.

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΠΑΡΘΕΝΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ “ΕΛΙΚΗ”

Οι αεριζόμενες ηλιόλουστες λοφώδεις εκτάσεις με θέα προς τον Κορινθιακό κόλπο, τα πετρώδη και ασβεστώδη εδάφη της περιοχής και ο παραδοσιακός τρόπος συγκομιδής του ελαιοκάρπου συμβάλλουν στην υψηλή ποιότητα του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου “ΕΛΙΚΗ”.
Το 2002, το Αμερικάνικο Ινστιτούτο Γεύσης (American Tasting Institute) απένειμε βραβείο γεύσης έπειτα από τυφλή κρίση στο ελαιόλαδο "ΕΛΙΚΗ".
H διαδικασία παραγωγής πιστοποιείται κατά ISO 9001, ISO 22000 (HACCP). Το νέο διαπιστευμένο εργαστήριο ποιοτικού ελέγχου είναι διαπιστευμένο με ISO 17025 για μέτρηση οξύτητας στο ελαιόλαδο.
Το ελαιόλαδο "ΕΛΙΚΗ" εμφιαλώνεται σε μια μεγάλη ποικιλία συσκευασιών (από 0,25ml έως 5lt), μόνο ύστερα από συμφωνία με κάποιον πελάτη.

ΕΣΠΕΡΙΔΟΕΙΔΗ

Τα πασίγνωστα λεμόνια της περιοχής του Αιγίου, μοναδικά για την φρεσκάδα τους, το άρωμά τους και τον χυμό τους αποτελούν την κύρια εξαγωγική δραστηριότητα της Π.Ε.Σ. Οι κύριες ποικιλίες εσπεριδοειδών που επεξεργάζονται από την Π.Ε.Σ. είναι λεμόνια (“Μαγληνό”) και πορτοκάλια (“Νάβελ” και “Ναβελίνα”).
Το συσκευαστήριο εσπεριδοειδών είναι διαπιστευμένο κατά GLOBALGAP.
Η Π.Ε.Σ. διαθέτει ένα σύγχρονο συσκευαστήριο με ψυκτικούς θαλάμους, γραμμή διαλογής και συσκευασίας καθώς και αυτόματες γραμμές συσκευασίας σε girsac και δίχτυ.
Η Π.Ε.Σ έχει εμπειρία και δυνατότητα για ποικιλία συσκευασιών ανάλογα με τις ανάγκες των πελατών της.

Βάϊος Θ. Καραθάνος

Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας – Διατροφής
Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο

Εισαγωγή

Η σταφίδα και μάλιστα η μαύρη Κορινθιακή σταφίδα είναι ένα αποξηραμένο φρούτο που χρησιμοποιείται για αιώνες ως συστατικό της ελληνικής διατροφής με αναφορές από την αρχαία εποχή. Υπάρχει αναφορά από τον Όμηρο για αποξήρανση σταφυλιών που προσφέρθηκαν στον Οδυσσέα στο νησί των Φαιάκων. Η σταφίδα ήταν, μαζί με τα ξηρά σύκα, η βασική γλυκαντική ύλη για πολλούς αιώνες. Το εμπόριο της αυτοφυούς ελληνικής ποικιλίας, της μαύρης Κορινθιακής σταφίδας, ήκμαζε με πολλές εξαγωγές στη Δύση την περίοδο της Ελισαβετιανής εποχής (16ος αιώνας). Στο δεύτερο ήμισυ του 19ου αιώνα και την περίοδο της ανόρθωσης του νεοσύστατου ελληνικού κράτους οι εξαγωγές Κορινθιακής σταφίδας αποτελούσαν το 80% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών. Ακόμη και σήμερα η Κορινθιακή σταφίδα εξάγεται σχεδόν πλήρως στις αγορές της Δυτικής Ευρώπης (περίπου 25.000 τόνοι ετησίως) και καταναλώνεται είτε σε μπισκότα και άλλα αρτοσκευάσματα ή ως σνακ. Ειδικά στη Βόρεια Ευρώπη αλλά και στις ΗΠΑ η σταφίδα καταναλώνεται ως «δεκατιανό» από μαθητές και άλλους καταναλωτές σε μεγάλες ποσότητες αντί νωπών φρούτων με πολύ καλή αποδοχή από τους νεαρούς μαθητές. Σημαντικές επενδύσεις, αυστηρός ποιοτικός έλεγχος υπό την εποπτεία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και τεχνογνωσία καθιστούν σήμερα την Κορινθιακή ελληνική σταφίδα ένα προϊόν με μεγάλη καθαρότητα από τα ασφαλέστερα διατροφικά προϊόντα και πολύτιμο εξαγώγιμο προϊόν. Η σταφίδα, μαζί με το ελαιόλαδο, θεωρείται στις αγορές της Δύσης από τους πιο χαρακτηριστικούς πρεσβευτές ελληνικών προϊόντων διατροφής.
Το κείμενο που ακολουθεί είναι μία περίληψη ερευνών που έχουν πραγματοποιηθεί στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο ή σε άλλα ερευνητικά κέντρα αναφορικά με τη σταφίδα. Ήδη έχει εκπονηθεί μία διδακτορική διατριβή που σχετίζεται με τη σταφίδα και είναι σε εξέλιξη ερευνητικά έργα για την επίδραση της σταφίδας στη διατροφή και την υγεία των καταναλωτών. Πλήρης κατάλογος και εκτενής παρουσίαση των θετικών επιπτώσεων στην υγεία είναι στη διάθεση οιουδήποτε ενδιαφερόμενου.

Η Διατροφική Αξία της Σταφίδας

Οι τελευταίες διατροφικές συστάσεις προτείνουν την κατανάλωση ποικιλίας «διαθρεπτικών» τροφίμων (nutritious foods), τα οποία στο πλαίσιο της συνιστώμενης θερμιδικής πρόσληψης παρέχουν μία ποικιλία θρεπτικών και ευεργετικών για την ανθρώπινη υγεία συστατικών. Ως «διαθρεπτικά» χαρακτηρίζονται τρόφιμα τα οποία παρέχουν επαρκείς ποσότητες μικροθρεπτικών συστατικών (βιταμινών, μετάλλων, πολυφαινολών, κτλ.) αναλογικά με τις θερμίδες που αποδίδουν. Περιλαμβάνουν τρόφιμα από όλες τις ομάδες τροφίμων, επικεντρώνοντας κυρίως στα φρούτα, στα λαχανικά και στα ολικής αλέσεως δημητριακά, στα χαμηλά σε λιπαρά τρόφιμα και στα τρόφιμα χωρίς πρόσθετα σάκχαρα1.
Η σταφίδα ανήκει στην κατηγορία των «διαθρεπτικών» φρούτων. Μπορεί να καταναλωθεί ως ένα θρεπτικό σνακ, πλούσιο σε διαιτητικές ίνες, υδατάνθρακες με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, μεταλλικά στοιχεία, βιταμίνες και άλλα μικροθρεπτικά συστατικά2,3. Η περιεκτικότητα της σε λίπος και χοληστερόλη είναι χαμηλή. Η εν γένει διατροφική αξία της σταφίδας την καθιστά μία εξαίρετης επιλογής σνακ τόσο για τον έλεγχο του βάρους, όσο και για τη διατήρηση της καλής υγείας του ανθρώπου. Η ορθή χρήση της στην καθημερινή διατροφή βοηθά στον έλεγχο των επιπέδων της γλυκόζης και της χοληστερόλης, στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος και στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης2,4,5.
Αναφορικά με τη σύσταση της σταφίδας σε υδατάνθρακες ένα μεγάλο ποσοστό αποτελείται από κατά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό από φρουκτόζη, η οποία παρέχει ενέργεια και παράλληλα κατατάσσει τη σταφίδα στα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη τρόφιμα6. Η μεταγευματική γλυκαιμική απόκριση επηρεάζεται τόσο από το γλυκαιμικό δείκτη του υδατάνθρακα όσο και από την ποσότητα του υδατάνθρακα αυτού στο τρόφιμο. Η σταφίδα, αν και είναι ένα τρόφιμο πλούσιο σε υδατάνθρακες, περιλαμβάνει ένα μεγάλο ποσοστό φρουκτόζης, η οποία έχει γλυκαιμικό δείκτη 19, σημαντικά χαμηλότερο από εκείνο της γλυκόζης (100). Η φρουκτόζη έχει την ιδιότητα να είναι γλυκύτερη από την κοινή σάκχαρη και τη γλυκόζη που απαντάται στα περισσότερα τρόφιμα που έχουν βάση το αλεύρι, επομένως προσδίδει πολύ μεγαλύτερη αίσθηση γλυκύτητας σε σχέση με τις θερμίδες που συνεισφέρει. Προφανώς δε η φρουκτόζη της σταφίδας είναι φυσική, προερχόμενη από το σταφύλι και δεν είναι προϊόν υδρόλυσης του αμύλου. Η περιεχόμενη φρουκτόζη, σε συνδυασμό με τη σχετικά υψηλή περιεκτικότητα της σταφίδας σε φυτικές ίνες, τη χαμηλή περιεκτικότητα σε λίπος, και την απουσία χοληστερόλης, καθιστούν τη σταφίδα ένα υγιεινό σνακ για όλες τις ομάδες ανθρώπων.
Επιπρόσθετα η σταφίδα περιέχει πολύ υψηλό ποσοστό φυτικών ινών και φρουκτοολιγοσακχαριτών, γεγονός που της προσδίδει πρεβιοτικές ιδιότητες. Τα συστατικά αυτά λειτουργούν ως υπόστρωμα για τα ωφέλιμα βακτήρια του παχέος εντέρου, βοηθώντας έτσι στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος και εμποδίζοντας παράλληλα τη βιοσύνθεση χοληστερόλης2,4,5. Έρευνα σε υγιείς εθελοντές5 έδειξε ότι η κατανάλωση 1 ισοδυνάμου σταφίδας την ημέρα (2 κουταλιές της σούπας, περίπου 40 g) μπορεί να μειώσει το χρόνο διάβασης στο παχύ έντερο και τα επίπεδα των χολικών οξέων, διαδραματίζοντας έτσι σημαντικό ρόλο στη λειτουργία του παχέος εντέρου και μειώνοντας την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου στο κόλον.
Παράλληλα ο αποξηραμένος αυτός καρπός αποτελεί πηγή βιταμινών αλλά και μετάλλων όπως σιδήρου, καλίου και ασβεστίου. Σε σύγκριση με τη μπανάνα, η οποία θεωρείται πολύ καλή πηγή καλίου, ένα ισοδύναμο σταφίδας (2 κουταλιές της σούπας) παρέχει ανάλογη ποσότητα καλίου (352 mg έναντι 358 mg/ ισοδύναμο τροφίμου, USDA), παίζοντας έτσι σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης7.
Η σταφίδα διαθέτει επιπροσθέτως πολυφαινολικά συστατικά8 (φλαβονοειδή, ανθοκυανίνες, προανθοκυανιδίνες, προκυανιδίνες, ρεσβερατρόλη). Οι πολυφαινόλες είναι ενώσεις που παρουσιάζουν αντιοξειδωτική, αντιφλεγμονώδη, αντιγηραντική και αντικαρκινική δράση4,11. Έρευνες έχουν δείξει ότι η συστηματική κατανάλωση αντιοξειδωτικών ενώσεων μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη ασθενειών, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο καρκίνος. Στο Εργαστήριο Χημείας-Βιοχημείας-Φυσικοχημείας Τροφίμων του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, έχουν ανιχνευθεί και ποσοτικοποιηθεί σειρά αντιοξειδωτικών πολυφαινολικών συστατικών στην Κορινθιακή σταφίδα9, μεταξύ των οποίων βενζοϊκά οξέα, κιναμμωμικά οξέα και φλαβονοειδή όπως η κερκετίνη και η ρεσβερατρόλη. Επιπλέον μελέτες του Εργαστηρίου έχουν δείξει ότι οι πολυφαινόλες της σταφίδας μπορούν να εμποδίσουν την οξείδωση της αθηρογόνου λιποπρωτεΐνης χαμηλής πυκνότητας (LDL, γνωστή ως «κακή χοληστερόλη»), των μονοπύρηνων κυττάρων περιφερικού αίματος υγιών εθελοντών και να προστατεύσουν άλλα ενδογενή αντιοξειδωτικά συστατικά του ανθρώπινου οργανισμού11,12. Σε μια τελευταία έρευνα δείχθηκε, επιπροσθέτως, ότι πολυφαινόλες της σταφίδας επιδεικνύουν in vitro αντικαρκινική δράση σε επιθηλιακά κύτταρα του στομάχου13.
Επίσης θα πρέπει να αναφερθεί ότι η ξήρανση της σταφίδας, ακόμη και η μεταγενέστερη θέρμανση κατά το ψήσιμο π.χ. αρτοσκευασμάτων με σταφίδα δεν δημιουργεί υποβαθμισμένο προϊόν. Αυτό έχει αποδειχθεί με σχετικές έρευνες14 και γίνεται κατανοητό αν αναλογισθούμε ότι η θετική δράση των συστατικών της σταφίδας δεν εδράζεται στην παρουσία θερμοευαίσθητων βιταμινών, αλλά στην ισχυρή παρουσία αντιοξειδωτικών, εγκλεισμένων σε φυσική μεμβράνη και στη μεγάλη ποσότητα διαιτητικών ινών.

Συμπέρασμα

Όλα τα παραπάνω καθιστούν τη σταφίδα ένα διατροφικώς άριστο προϊόν, η ορθή κατανάλωση του οποίου στην καθημερινή διατροφή μπορεί να είναι ευεργετική για την υγεία του ανθρώπου.
Περιέχει λειτουργικά συστατικά (φυτικές ίνες, πολυφαινόλες), δηλαδή συστατικά τα οποία πέραν της θρεπτικής τους αξίας επιφέρουν ευεργετικά αποτελέσματα στην υγεία του ανθρώπου και μειώνουν τον κίνδυνο για χρόνιες παθήσεις, όπως ο καρκίνος του παχέως εντέρου και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Τα πρότυπα της Μεσογειακής διατροφής υποδεικνύουν κατανάλωση 4-5 φρούτων την ημέρα. Με την κατανάλωση ενός ισοδυνάμου σταφίδας (2 κουταλιές της σούπας, 40 g περίπου) καλύπτεται το 1/3 των ημερήσιων αναγκών σε φρούτα.
Η σταφίδα μπορεί κάλλιστα να συγκριθεί με οποιοδήποτε νωπό φρούτο από τα περισσότερα των οποίων υπερέχει ως προς το αντιοξειδωτικό περιεχόμενο, τα ιχνοστοιχεία και το ποσοστό των διαιτητικών ινών. Λόγω δε της εύκολης συντήρησής της μπορεί να διατίθεται εύκολα και να μην απαιτεί τις ειδικές συνθήκες συντήρησης των υπόλοιπων νωπών φρούτων. Βασική προϋπόθεση, βεβαίως, είναι η ύπαρξη κατάλληλης συσκευασίας (π.χ. σε ατομική συσκευασία πολυαιθυλενίου) καθώς και η παραγωγή να γίνεται σε εργοστάσια πιστοποιημένα και πληρούντα όλες τις απαιτούμενες προδιαγραφές ποιότητας (ISO 22000). Επίσης, είναι απαραίτητη η ύπαρξη κατάλληλων πιστοποιητικών ποιότητας από διαπιστευμένα εργαστήρια (ISO 17025) και υπό την εποπτεία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Η ελληνική μαύρη Κορινθιακή σταφίδα είναι, επομένως, ένα τρόφιμο πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, τα οποία το κατατάσσουν στα «λειτουργικά» τρόφιμα, εκείνα δηλαδή τα τρόφιμα που περιέχουν συστατικά τα οποία πέραν της θρεπτικής τους αξίας επιφέρουν ευεργετικά αποτελέσματα στην υγεία του ανθρώπου.