Αθήνα - Έχουν πέσει θύματα της άγνοιάς τους
Της Αργυρώς Κυπραίου - Χειρουργός προσώπου
Μήπως παρουσιάζετε ιδιοπαθή υπέρταση, δηλαδή ανεξήγητη υπέρταση -άγνωστης αιτιολογίας- και κινδυνεύετε από καρδιακά νοσήματα;  

 
Κι όμως! Αν και η αιτία δεν εντοπίζεται εύκολα, αρκετοί άνθρωποι με υπέρταση –γεγονός που διαπιστώνεται μέσω ενός αναλυτικού ιστορικού του ασθενούς ή μέσω της αναψηλάφησης των «συνηθειών» του- έχουν πέσει θύματα της άγνοιάς τους:  χρησιμοποιούν ή χρησιμοποίησαν, ανεξέλεγκτα, αποσυμφορητικά σπρέι για να αντιμετωπίσουν ένα πρόσκαιρο σύμπτωμα κρυολογήματος.  
Ιδού λοιπόν, η χρόνια και άλογη χρήση ενός σπρέι μπορεί να οδηγήσει σε απρόσμενες καρδιόπαθειες.
Πολλοί άνθρωποι, μικρά παιδιά, έφηβοι ή ενήλικες έχουν εθιστεί στη χρόνια χρήση ρινικών αποσυμφορητικών σπρέι (χρησιμοποιούν σπρέι για 10-20 χρόνια, με σκοπό να αντιμετωπίσουν… το μπούκωμα!).
Τα έχουν μόνιμα στην τσέπη τους και τα χρησιμοποιούν κατά βούληση για περισσότερες από πέντε ημέρες ή μια εβδομάδα, χρονική διάρκεια που συνιστώνται προς χρήση. 
Το αποτέλεσμα είναι να καταστραφεί ο φυσιολογικός βλεννογόνος της μύτης, μέσω μιας γνωστής πάθησης, της λεγόμενης φαρμακευτικής ρινίτιδας.
Το φάρμακο σε μορφή σπρέι απορροφάται άμεσα και περνά στην κυκλοφορία του αίματος από το ρινικό βλεννογόνο με τα πολύ λεπτά αγγεία.
 
Συμπτώματα
 
Τα συμπτώματα –σημαντικές παρενέργειες– δεν είναι μόνο τοπικά, δεν εντοπίζονται δηλαδή αποκλειστικά στη μύτη.
Οι παθόντες παρουσιάζουν:

  • Υπέρταση -χωρίς να εντοπίζεται η αιτία- που οδηγεί σε φαρμακευτική αγωγή, ενώ, πιθανώς, να ήταν υπεραρκετή η διακοπή χρήσης του σπρέι.  
  • Γλαύκωμα στα μάτια
  • Υπερτροφία του προστάτη (στους άνδρες)

 
Ακόμη και σε ό,τι αφορά στη μύτη:

  • Δρουν επί των αγγείων των ρινικών κογχών και τα «παραλύουν», με αποτέλεσμα η μύτη να μην αντιδρά στα φυσιολογικά ερεθίσματα.
  • Οι ασθενείς νιώθουν ένα μόνιμο μπούκωμα, που περιορίζεται μόνο με τη χρήση του συγκεκριμένου σπρέι.
  • Δημιουργούνται κρούστες μέσα στη μύτη.
  • Ρινίτιδες.
  • Έχουμε «εύκολες» αιμορραγίες.
  • Μειώνεται η όσφρησης: καταστρέφονται οι κάλυκες της μύτης, τα νευρικά κύτταρα δηλαδή που παραλαμβάνουν το ερέθισμα της όσφρησης, τις οσμές.

 
Ο έφηβος εμφανίζει ορμονική ρινίτιδα, δηλαδή καθώς μεγαλώνει και από παιδί γίνεται έφηβος, αλλάζει και η ανατομία της μύτης, όπως για παράδειγμα, διογκώνονται οι κόγχες. Είναι ορμονικό το θέμα.
Αρχίζει το παιδί και μπουκώνει, ροχαλίζει…
Χωρίς να γνωρίζει τι πρέπει να κάνει και πολλές φορές οδηγείται στη χρήση του σπρέι και συνεχίζει με αυτό μέχρι την ενήλικη ζωή του.
Αυτό που πρέπει να του επισημανθεί, είναι πως απαγορεύεται να κάνει χρήση οποιουδήποτε χημικού σκευάσματος χωρίς τη σύσταση ειδικού γιατρού (εκτός κι αν κάνει χρήση φυσιολογικού ορού).
 
Διάγνωση
 
Τα συμπτώματα που δεν εντοπίζονται τοπικά στη μύτη είναι δύσκολο να συνδεθούν με το πρόβλημα. Γι’ αυτό, εξάλλου, μιλάμε για ιδιοπαθή υπέρταση.
Οι ασθενείς είναι δύσκολο να συνδυάσουν τα προηγούμενα συμπτώματα με τη χρήση του σπρέι, εκτός κι αν επισκεφτούν ΩΡΛ.
Ενδέχεται, ασφαλώς, μια επίσκεψη σε καρδιολόγο να αναδείξει το πρόβλημα, στην περίπτωση που είναι… υποψιασμένος. Αν, όμως, ο γιατρός δεν σκεφτεί να ρωτήσει αν ο ασθενής κάνει χρήση ρινικού σπρέι, η αιτία του προβλήματος μπορεί να παραμείνει άγνωστη.   
 
Αντιμετώπιση του προβλήματος
 
Βασική μας μέριμνα πρέπει να είναι η αποφυγή και τελικά η οριστική κατάργηση χρήσης των ρινικών σπρέι εκ μέρους του ασθενή. Μάλιστα, αν ο τελευταίος είναι εθισμένος στα συγκεκριμένα σπρέι, ακόμη και αν τα αντικαταστήσουμε με άλλα, δεν θα δει κανένα αποτέλεσμα!
Η λύση είναι συνήθως χειρουργική, αλλά την προσαρμόζουμε στο περιστατικό και στον ασθενή.
 
Επέμβαση
 
Μπορούμε να προτείνουμε πολλές λύσεις σε επίπεδο ιατρείου, μικροεπεμβάσεις που γίνονται με τοπική αναισθησία και είναι ανώδυνες μετεγχειρητικά. Ακόμη, όμως, και να έχουν δημιουργηθεί σοβαρά προβλήματα, ώστε να χρειάζεται κανονικό χειρουργείο, αυτό δεν διαρκεί πάνω από μισή ώρα.  
Το πρώτο που κάνουμε είναι να μειώσουμε δραστικά τον όγκο των ρινικών κογχών (φυσικών προεξοχών στο εσωτερικό της μύτης) που λειτουργούν ως φίλτρα, αλλά παράλληλα θερμαίνουν και υγραίνουν τον εισπνεόμενο αέρα, ώστε να μην προκαλεί ξηρότητα στον φάρυγγα.
Οι κόγχες με τη χρήση των σπρέι γίνονται τριπλάσιες από το φυσιολογικό μέγεθος, είναι δηλαδή υπερτροφικές και εμποδίζουν σημαντικά την αναπνοή. 
Πώς τις συρρικνώνουμε;
Με διάφορους τρόπους.
Η επέμβαση στις ρινικές κόγχες γίνεται με laser ή ραδιοσυχνότητες –ραδιοκύματα που εφαρμόζονται επάνω στις κόγχες και τις ζαρώνουν.
 
Σε ποια τελικά επιλογή θα καταλήξουμε, ώστε να έχουμε μόνιμα αποτελέσματα,  εξαρτάται από τον ασθενή, στον οποίο προτείνουμε την πιο σωστή και αποδοτική λύση.
Η πιο δραστική λύση είναι η κογχοπλαστική, κατά την οποία αφαιρείται μικρό τμήμα της κόγχης μαζί με τα οστό που υπάρχει μέσα και συρράπτεται ξανά με πλαστική δίνοντας μόνιμο αποτέλεσμα.
Τέλος, αν πρόκειται για μικρό παιδί, προτιμούμε να κάνουμε καυτηριασμό.